- Tanıdığın tanımadığın herkese selâm vermek.144
- İnsanlara yardımcı olmak. Peygamber efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) ashabını korur, fakir ve zayıflara yardımcı olurdu.
- Mü’minlere güler yüzlü olmak.145
- İyilikten hiçbir şeyi küçük görme, kardeşine “güler yüz göstermen” olsa bile.146
- Bir başka hadis rivayetinde ise şöyle geçer: Kim, Müslüman kardeşinin yüzüne sevgiyle bakarsa, günahları bağışlanır.147
- Kimseye karşı kalpte hile ve kin beslememek (Cennette Resûlullâh ile olmaktır.)146
- Musafaha etmek (günahları döker.)149
- Güzel ve tadlı sözlü olmak (sadakadır.)150
- Yapmacık hareketler müslüman’a yakışmaz.151
- Çocuklannı, torunlarını öpmek.152
- Fakire verdiği yardımı, yapılan iyilikleri başa kakmamak.
- Yolunu şaşırana yolunu göstermek.
- Yoldan eziyet eden bir şeyi kaldırmak.
- Bir kişiyi bineğine binmesi için yardım etmek.
- Salih insanlarla istişare etmek.
- İyiliği emredip kötülükten sakındırmak.153
- Hz. Ömer (r.a.)’da şu gerçeği ifade ettiler: “Nasihat etmeyen ve edenleri sevmeden bir toplulukta hayır yoktur.”154
- Çevreyi temizlemek, temiz tutmak.
- Komşunun evine izinsiz bakmamak.
- Komşu ölünce cenazesine gitmek.
- Yer soğumadan kadın kalktığı yere erkek hemen oturmamalı.
- Hiçbir erkek yabancı kadınla yalnız kalmamalı.
- Akrabayla ilgiyi kesmeyip ziyaretlerinde bulunmak. (Akrabayla alakayı kesen bir kimsenin bulunduğu meclise Allah’ın rahmeti inmez.)
- İşçinin alın teri kurumadan hakkının verilmesi.
- Anne-babaya itaat etmek, onlara ihsanda bulunmak, kalplerini kırmamak ve hayır dualarını almak.
- Babayı ismiyle çağırmamak, önünde yürümemek.
- Dost ve arkadaşları ziyaret etmek. Onlara teselli ve ümit vermek. Ara sıra görüşmeler muhabbeti artırır. Büsbütün ziyaretleşmeyi kesmek unutulmaya, muhabbetin kesilmesine sebep oluyor. Bu yüzden: “Göz görmedi mi; gönül de ırak olur” demişler.
- Peygamber efendimiz (sallallahu aleyhi vesellem) hastaları ziyaret eder, cenazelere katılır, merkebe biner, kölelerin davetine bile giderdi.
- Însanlan yüzüne karşı övmemek.155
- Her müslümana nasihatta bulunmak.156
- Günah ortamlarından aynlmak.157
- Günahkâr ve bidatçi kişilerle dostluk kurmamak.158
- İstişare etmek.159
- Tanıştığı mü’min kardeşinin ismini sorması. (Hatta babasının ismini, kimlerden olduğunu sorması muhabbeti artırır.)160
- Mü’min kardeşine sevdiğini söylemek. (Hadisi şerifte: “Biriniz kardeşini seviyorsa, bunu ona bildirsin”)161 diye buyruluyor.
- Müjdelemek ve tebrik etmek de sünnettir.162
- Kendine iyilik edene şöyle dua etmek.
- Allahu Teâlâ seni hayırla mükâfatlandırsın.163
144 Buhârî; Müslim
145 Müslim, Birr: 144
146 Müslim, Birr: 144
147 Hakim Nevâdiru’l-Usûl, 172
148 İbn Mâce, Mukaddime 7; Tîrmizi, 2678
149 Ebû Dâvûd; Tirmizî
150 Buhârî; Müslim
151 Ebû Dâvûd, Edeb:27; Tirmizî 2853
152 Buhârî, Edeb 18; Müslim, Fezâil 65
153 Müslim, İmân 78
154 el-Kenzul-Ekber, (403)
155 Müslim (3002)
156 Buhari (5/229); Müslim ( 55, 56)
157 Buhari (3470); Müslim (2766)
158 Ahmed b. Hanbel 11303; Ebû dâvûd, 4833
159 İbn Ebi Şeybe (26274)
160 Taberânl, d-Mu’dmu’l-Kebir, 22/244
161 Ebû Dâvûd (2/33); Tirmizi (2/63)
162 Buhârî, Umre: 11; Müslim, Fezailüssahabe: 71, İman: 52
163 Mesnun Dualar, s. 128 (Tirmizî)
